Barbaros Demirci
2019 Yılında İSO – İstanbul Sanayi Odası Sıralamasında İkinci 500 Firma İçine Giren Plastik Firmaları Değerlendirmesi
Plastik Firmaları
Değerlendirme, “İSO- Türkiye’nin ikinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2019 Özel Sayısındaki veriler ve Endüstriyel Kodlar Anahtarında tarif edilen ve NACE: 22- ISIC Rev. 2’de 356 kod no’lu “Başka Yerde Sınıflandırılmayan Plastik Ürünleri Sanayi “altındaki firmaların performansları baz alınarak yapılmıştır. Plastik sektöründe de faaliyet gösteriyor olmasına rağmen Endüstriyel Kodlar Anahtarında tarif edilen değişik NACE kodlarında yer alan firmalar bu değerlememin dışında bırakılmıştır. 2019 yılında Endüstriyel Kodlar Anahtarında tarif edilen ve NACE: 22- ISIC Rev. 2’de 356 kod nolu “Başka Yerde Sınıflandırılmayan Plastik Ürünleri Sanayi “altındaki 25 plastik firmasının İSO ikinci 500 sıralamasına girdiği ve bunlardan dört firmanın isminin ve verilerinin gizlendiği görülmektedir.
2016 ve 2017 yıllarında 24 plastik firmasının İSO sıralamasında ikinci 500’e girdiği, bu sayının 2018’de 22’ye indiği ve 2019’da da tekrar artarak 25’e çıktığı görülmektedir.
İSO sıralamasında ikinci 500’e giren 25 plastik firmasından, verilerini veren 21 firmanın 2019 yılında toplam olarak cari fiyatlarla, 3 milyar 829 milyon TL üretimden satışlar, 4 milyar 225 milyon TL net satış hasılatı, 366 milyon TL brüt katma değer, 758 milyon TL öz sermaye, 1 milyar 909 milyon TL net aktif, 78 milyar TL vergi öncesi net kar, 167 milyon dolar ihracat ve 3.334 kişiye istihdam sağladıkları görülmektedir.
İSO sıralamasında ikinci 500’e giren imalat sanayii firmaları, 2019 yılında 2018 yılına kıyasla cari fiyatlarla, tüm göstergelerde pozitif performans sağlamıştır. İkinci 500’e giren ve verilerini veren 21 plastik firması ise 2019 yılında 2018 yılına kıyasla cari fiyatlarla ihracat dışında tüm göstergelerde negatif performans göstermiştir.
Nitekim, 2019 yılında ikinci 500 firma içine giren 21 plastik firmasının, 2018 yılına kıyasla ve cari fiyatlarla toplam bazda; Üretimden satışları %14, net satış hasılatları %12, brüt katma değerleri %16, öz sermayeleri %25, net aktifleri %32, vergi
Plastik sektöründe faaliyet gösteren ve İSO sıralamasında ikinci 500 arasına giren plastik firmalarının 2019 yılında, 2018 yılına kıyasla İSO ikinci 500 büyük firma içindeki payları şu şekilde gerçekleşmiştir;
-Üretimden satışlar payı %3,2’den %2,4’e gerilemiş,
-Net satış hasılatları payı %3,1’den %,2,4’e gerilemiş,
-Yaratılan brüt katma değerin payı %1,2’den %0,9’a düşmüş,
-Öz sermaye toplamlarının payı %1,7’den %1,1’e gerilemiş,
-Net aktifler toplamının payı %1,8’den %1,1’e düşmüş,
-Vergi öncesi dönem karı payı %3,2’den %0,7’ye gerilemiş
-İhracat toplamlarının payı %1,2’den %1,7’ye çıkmış,
-Ücretle çalışanlar toplamının payı da %1,9’dan %1,4’e gerilemiştir.
Diğer taraftan, 2019 yılında İSO sıralamasında ikinci 500 firma içine giren plastik firmalarının, 2018 yılına kıyasla ve dolar bazında; Üretimden satışları %28 net satış hasılatları %27, brüt katma değerleri %30 öz sermayeleri %37 net aktifleri de %43 ve dönem karları %77 gerilemiştir.
Merkez Bankası ortalama dolar satış fiyatı 2018 yılında 4,81 TL, 2019 yılında ise 5,77 TL olarak gerçekleşmiştir. 2018 yılında ISO sıralamasında ikinci 500 içine giren plastik firmalarının dolar bazında; toplam plastik mamul üretiminin %2,7 toplam plastik mamul ihracatının da %2,3’ünü gerçekleştirirken, 2019 yılında toplam üretimi içindeki payları %2’ye inmiş toplam ihracatı içindeki payları da %3,4’e çıkmıştır.
2019 yılında 2018 yılına kıyasla dolar bazında plastik sektörünün toplam üretim değeri %2,5 gerilerken, İSO sıralamasında ikinci 500’e giren plastik firmalarının toplam üretim değerindeki gerileme %28 olarak gerçekleşmiştir. Diğer taraftan aynı dönemde sektörün toplam ihracatı %0,8 artarken, İSO sıralamasında ikinci 500’e giren plastik firmalarının ihracat artışı %49 olarak gerçekleşmiştir.
İSO sıralamasında ilk 1000’e giren plastik sektör firmalarının toplam sektör üretimi içinden %8 toplam ihracatından da %12 pay alması, ilk 100’e giremeyen ve çoğu KOBİ düzeyinde olan firmaların toplam üretiminin %92’sini toplam ihracatın da %90’ını gerçekleştirdiğini göstermektedir.