Prof. Dr. Ali Rıza Büyükuslu
Dijital Dönüşüm ve Yapay Zeka
Bir işletmede Dijital dönüşümden bahsediliyorsa gündeme gelen dijital teknolojilerin en başında yapay zeka sonra ise sırayla IOT, ICT, yazılım, süper bilgisayarlar, ICT, Büyük Veri, Blokzinciri, siber güvenlik vb gelmektedir. Yapay Zeka uygulamaları arasında yer alan akıllı makineler, robotik, makine öğrenmesi ve derin öğrenme şirketlerde yine dijital dönüşümün önemli unsurları arasında sayabiliriz.
Dijital dönüşüm ve yapay zeka uygulamaları ile şirkette doğrudan ilişkili olan insan gücü dışında kalan çalışanlarında dijital dönüşümü ve yapay zeka teknolojilerini anlaması ve tanıması çok önemlidir. Bu konularda eğitim almalarının sağlanması şirketin dijital liderliğini yapan yöneticilerin başlıca görevleri arasında yer almalıdır. Çünkü, dijitalleşen ve dönüşen şirketlerde bu değişim yeni bir dijital kültürün ve dijital dönüşüm stratejik yönetiminin şirket genelinde oluşturulmasına neden olmaktadır. Yapay Zeka işleyişini anlama ve şirketleri dijital bazda dönüştürme yeni bir şirket felsefesinin benimsenmesi ve icra edilmesi sonucunu doğurur. Görev tanımı dijital teknolojiler olan çalışanlar ile görev tanımı teknoloji geliştirmek, ar-ge yapmak olmayan diğer çalışanlar arasında aynı dijital dilin kullanılması ve idijital dönüşüm kültürüne uygun iletişimin sağlanması önem arz etmektedir. Bu bağlamda, yapay zeka araçlarının kullanılması ve işleyişinin tüm çalışanlar tarafından benimsenmesi yapay zeka uygulamalarının nimetlerinden tüm çalışanların yararlanmasının sağlanması yani şirket içi kapsayıcılık ve beraberinde gelen kurumsal verimliliğin artması için konunun sorumluluk alanının sadece üst yönetime ait olmadığı aşağıdan yukarı ve aynı zamanda dikey ve yatay entegrasyonla sorumluluğun tüm şirket çalışanlarınca üstlenildiği katılımcı bir iş modeline geçilmiş olunur. Örneğin, dev boyutlarda elde ettiğimiz güvenilir verinin veya bilginin makine öğrenmesi vasıtasıyla bir problemi çözmek veya bir yapay zeka sistemini bir sorunun çözümü veya iyileştirilmesi için programlamak tüm çalışanların yapay zeka uygulamalarını benimsemesi ve sahip çıkmasını kolaylaştırır.
Dijital dönüşen şirkette çalışanların ellerindeki verilerin kıymetini anlaması ve veri analizi ile birlikte uygulanacak yapay zeka aplikasyonunun işlerini kolaylaştırdığını, hedeflere ulaşmada ve sorun çözmede kullanıldığını dolayısıyla doğrudan kendi performanslarına da çok önemli katkı sağladığını görmelerine neden olmaktadır. Şirket içi söz konusu holistik yaklaşım şirket içi dijital dönüşüm ve yapay zeka kullanımının kurumsal katma değer yaratma ve sürdürülebilir rekabet avantajı sağlama boyutuyla önem kazanmaktadır.
Şirketlerde ya da kurumlarda yapay zeka uygulamaları ve organizasyonunun yapay zeka uzmanları ve kurumsal değer yaratan tüm çalışanlar arasında iyi bir teknik fizibilite ve iletişim ile yapılması çok önemlidir. Diğer taraftan, şirketi yapay zeka uygulamaları ile tanıştırırken ilk etapta proje bazlı olarak başlamak, mental ve kültürel değişime hazırlamak ve nihayet üst yönetimin ve yöneticilerin kapsayıcı ve paylaşımcı bir liderlik performansı göstermesi çok önemli.