Barbaros Demirci
Türkiye Küresel Plastik İşleme Makinaları Sektörüne Aksam ve Parça Üreten Bir Merkez Olabilir
2015-2019 yıllarını kapsayan son 5 yıl içinde plastik işleme makinaları aksam ve parçaları sektöründe üretim yılda ortalama %10,7, ithalat %0,1, ihracat %10,7 ve iç satışlar %6,5 artış göstermiştir.
2019 yılında plastik işleme makinaları aksam ve parçalar sektöründe 110 milyon dolar üretim, 38 milyon dolar ithalat, 28 milyon dolar ihracat ve 121 milyon dolar da iç pazar satışları gerçekleşmiştir. Aksam ve parçalarda bu dönemde dış ticaret açığı 10 milyon dolardır.
Söz konusu dönemde plastik işleme makinaları aksam ve parçalarında iç satışların (sektörün aksam ve parçalar yatırımının) %32’sinin ithalatla karşılandığı görülmektedir.
Aksam ve Parçalarda Genel Arz – Talep Dengesi (Milyon $)
Kaynak: TUİK ve ITC Trade Statistics
2019 yılında 10 ülkeden yapılan plastik işleme makinaları aksam ve parçalar ithalatı toplam ithalatın %99’unu oluşturmuştur. Almanya, Çin ve İtalya toplam parça ithalattan %70 pay almıştır.
Aynı dönemde toplam aksam ve parça ihracatının %54’ü 10 ülkeye yönelik olarak gerçekleşmiştir. Almanya, toplam aksam ve parçalar ihracatından %12 pay almış, ihracatın %10’u Çorlu Avrupa Serbest Bölgesinden gerçekleşmiştir.
Aksam ve Parçalar İthalat ve İhracatının Ülkelere Dağılımı (2019)
Kaynak: TUİK ve ITC Trade Statistics
Plastik işleme makinaları aksam ve parçaları ithalatının 2019 yılında %12’sini demir/çelik ve dökümden üretilen parçalar, %88’ini de bu malzemelerin dışındaki malzemelerden üretilen parçalar oluşturmuştur.
Diğer taraftan, plastik işleme makinaları aksam ve parçaları ihracatının aynı yıl içinde %10’unu demir/çelik ve dökümden üretilen parçalar, %90’ını da bu malzemelerin dışındaki malzemelerden üretilen parçalar oluşturmuştur.
Türkiye, plastik işleme makinelerine yönelik olarak çok ciddi yatırım yapan plastik sektörüne sahiptir. Dolayısıyla Türkiye, bu alanda dünyanın en önemli pazarlarından biridir. Bu pazarın yaklaşık yüzde 70’i ithal makineler hakimdir. Ancak, yerli makine üreticileri yeterince korunmamaktadır.
Plastik işleme makinaları sektörünün geliştirilmesi için 2 önemli strateji alternatifi mevcuttur. Bunlardan ilki; Türkiye, ucuz ve yetişmiş insan gücü ile makine üretimindeki deneyim avantajını kullanarak global makine üreticilerini Türkiye’de yatırım yapmak için gerekli teşvik altyapısını kurabilir ve global oyuncuların Türkiye’de yapacağı plastik işleme makine yatırımlarına özel teşvikler sağlanabilir.
Diğer bir strateji ise; Türkiye’de ana makine üretimi yerine bu makinelerin aksam ve parçalarının istenilen kalite düzeyinde üretilerek sektörümüzün küresel oyuncuların parça tedarik sistemine girmeleri ve Türkiye’nin plastik işleme makineleri aksam ve parçalarında üretim ve ihracat üssü haline getirilmesi izlenebilecek önemli stratejilerden biri olarak değerlendirilmelidir.